Wiele osób termin IMAX kojarzy jedynie z kina lub z naklejki umieszczonej na froncie nowozakupionego amplitunera. O tym, czy warto oglądać materiały zrealizowane za pomocą technologii IMAX rozprawiać nie będziemy (chociaż jesteśmy zdecydowanie na tak!), za to czym jest, na czym polega i jak dzieje się ta cała „magia kina” postaramy się przekazać w jak najprostszych słowach.
Zacznijmy od podstaw. IMAX to przede wszystkim pełnowymiarowe doświadczenie kinowe. Co to znaczy? Że ustalone są odgórne standardy zarówno obrazu, dźwięku, jak i nawet sal kinowych, w których mają być odtwarzane specjalnie przygotowane treści. Ba! Powstały nawet specjalistyczne kamery odpowiednio przystosowane do nagrywania filmów IMAX. To holistyczne podejście ma zagwarantować w każdym calu niezapomniane wrażenia dla wszystkich uczestników seansu.
Dźwięk IMAX
Czym powinna charakteryzować się ścieżka dźwiękowa filmu nagranego (i oczywiście odtwarzanego!) zgodnie z wymogami IMAX? Jak przystało na audio powiązane z obrazem, nie ma mowy o jakichkolwiek opóźnieniach – kluczem jest tu idealna synchronizacja. Technolodzy i inżynierowie IMAX zwracają również uwagę na odpowiedni mastering, dzięki któremu na sali kinowej nie da się wyszczególnić lepszych i gorszych miejsc pod względem percepcji brzmienia. Sweet spot ma zatem obejmować każde z dostępnych miejsc siedzących.
Wszystkie głośniki w kinie zgodnym ze standardami IMAX mają być umieszczone z jak największą dokładnością, w starannie wyznaczonych miejscach: za akustycznie transparentnym ekranem, na bokach sali dla stworzenia efektu przestrzennego surround oraz na suficie, centralnie nad widownią, który to ma dodatkowo rozszerzać scenę audio dając inżynierom dźwięku jeszcze więcej możliwości miksowania ścieżki.
Połączenie odpowiedniego masteringu oraz dostosowania akustycznego i sprzętowego sali kinowej ma skutkować odtwarzaniem wciągającego, angażującego dźwięku o mocnym basie, który nie tylko słychać, ale i czuć – bo przecież w filmie chodzi przede wszystkim o emocje.
Obraz IMAX
Film odtwarzany z dwóch projektorów jednocześnie? Twórcy IMAX są zdecydowanie na tak, bo właśnie takie rozwiązanie wykorzystują do projekcji filmów produkowanych w tej technologii. Nałożenie na siebie obrazów z dwóch jednocześnie nadających źródeł pozwala uzyskać odpowiedni poziom ostrości, jasności i barwy z zachowaniem odpowiedniego balansu między wszystkimi tymi czynnikami. Dzięki temu obraz jest niezwykle realistyczny, żywy i przyciągający wzrok. Aż miło popatrzeć!
Niemałe znaczenie ma również sam ekran. Pisaliśmy już o tym, że z racji na umieszczone za nim głośniki musi być wykonany z akustycznie transparentnego materiału. To jednak nie wszystko – aby kino było zgodne ze standardami IMAX, należy również zadbać o odpowiednie płótno projekcyjne: musi mieć ono odpowiedni współczynnik odbicia, co odgrywa niebagatelną rolę w kwestii uzyskania odpowiedniego poziomu jasności obrazu.
Kino IMAX
IMAX to odpowiedź na najbardziej znienawidzone pytanie ze szkolnej ławki podczas lekcji matematyki: „kiedy mi się to przyda w prawdziwym życiu”? Okazuje się, że IMAX w pełni bazuje na geometrii. Aby spełnić każdy z wyśrubowanych standardów, ustawienie sali kinowej musi być zgodne z wymogami co do centymetra i co do kąta. Oznacza to, że taka sala musi być od początku do końca zaprojektowana specyficznie do pracy z systemem IMAX, dzięki czemu każda taka sala zapewni identyczne wrażenia brzmieniowe i wizualne niezależnie od tego, do jakiego kina udamy się na seans.
W Polsce filmy zrealizowane w technologii IMAX możemy obejrzeć w wybranych kinach w większości dużych miast. Warto sprawdzić, czy w okolicy nie znajduje się jedno z nich i porównać doświadczenia ze „standardowym” seansem w typowej sali kinowej.
Kamery IMAX
Kamery wykorzystywane do produkcji filmów IMAX mogłyby zająć miejsce całego następnego artykułu. Ich metamorfoza i rozwój na przestrzeni lat jest tak szybki, a przy tym tak imponujący, że nawet jako eksperci w dziedzinie odtwarzania audio i video nie czujemy się na siłach odpowiednio przekazać całą tę wiedzę! Jednak to, o czym warto wiedzieć to fakt, że nagrywają one obraz o przekątnej większej nawet o 40% od standardowych kamer przemysłowych. To robi wrażenie!
IMAX w domu? IMAX Enhanced!
IMAX zyskał ostatnio dodatkowy rozgłos dzięki coraz większej popularności IMAX Enhanced. Co to jest? To ukłon twórców tego standardu w stronę tych, którzy ponad seanse kinowe w towarzystwie przegryzających popcorn i nachosy współoglądających preferują filmy odtwarzane w domowym zaciszu. IMAX Enhanced to również połączone siły inżynierów IMAX i DTS, którzy dostarczają go do domowych sal kinowych przy pomocy i wsparciu dostawców elektroniki takich jak Onkyo, Pioneer, Arcam, Sony, Denon, Marantz oraz studiów filmowych Paramount Pictures i Sony Pictures.
Program IMAX Enhanced to tak naprawdę kolejny z certyfikatów, które mogą otrzymać amplitunery i inne komponenty kina domowego po spełnieniu ściśle określonych standardów odtwarzania dźwięku i obrazu, które to mają przybliżyć widza do efektu uzyskiwanego w specjalnie dostosowanym kinie IMAX. Mamy tu do czynienia oczywiście z rozdzielczością obrazu 4K Ultra HD, obsługą HDR (High Dynamic Range) oraz odtwarzaniu kodeków DTS.
Czym zatem ma się różnić amplituner spełniający wszystkie te techniczne kryteria od amplitunera certyfikowanego logiem IMAX Enhanced? Tym, że będzie on wyposażony w Enhanced mode, czyli system presetów dostosowanych do odtwarzania danej ścieżki filmowej. Twórcy postarali się również o szczegółowe wytyczne co do sugerowanych poziomów głośności, które mają umożliwiać dokładną projekcję dźwięku w domu, zgodną z zamysłem reżysera – stąd ścisła współpraca ze studiami nagraniowymi od Sony i Paramount.
Oczywiście, jak to zwykle bywa, dla pełni wrażeń IMAX Enhanced należy wyposażyć się pełen certyfikowany system – mowa tu głównie o amplitunerze i telewizorze. Pocieszającym jest jednak fakt, że według twórców nawet wykorzystanie pojedynczego elementu ma wnieść poprawę i widoczny efekt w postaci wyższej jakości obrazu i dźwięku.
Jakie filmy można obejrzeć w IMAX?
Co by nie szukać daleko, wystarczy spojrzeć na ostatnie premiery kinowe. Dawno temu w Hollywood, Spider Man – z dala od domu, Avengers: Endgame czy Król Lew to tylko kilka z wielu propozycji IMAX dostępnych aktualnie w kinie. W kwestii nadchodzących premier, do kina IMAX będzie można udać się na film Joker, Terminator: Mroczne przeznaczenie, czy (tu ukłon w stronę młodszych widzów)Kraina Lodu 2.
Warto wiedzieć, że wiele produkcji filmowych jest nagrywana tylko częściowo z użyciem kamer IMAX. Do takich tytułów należą między innymi dwie ostatnie części Star Wars, Batman kontra Superman, Transformers: Zemsta upadłych, Interstellar czy Igrzyska Śmierci.
Czy warto inwestować w IMAX?
Zważając chociażby na to, jak długo ten standard utrzymuje się na rynku – pewnie, że tak! Pierwsze produkcje zgodne z tym standardem pojawiły się już w 1970 roku (a pionierem w tej kwestii byli chińczycy) i nieprzerwanie powstają do dziś. O ile IMAX Enhanced to z pewnością miły dodatek dla największych wielbicieli domowych seansów, o tyle z pewnością warto udać się do certyfikowanego kina i na własne oczy i uszy sprawdzić, czy czujemy różnicę.
